Η μεγάλη στροφή του κράτους στην αξιοποίηση περιουσιών οφειλετών και το νέο τοπίο στις ψηφιακές δημοπρασίες

Κάποτε, οι κατασχέσεις του Δημοσίου αντιμετωπίζονταν ως αναγκαίο κακό – μια τεχνική λύση για τη διασφάλιση εσόδων ή την αποπληρωμή χρεών. Σήμερα, όμως, το κράτος φαίνεται να ανακαλύπτει ότι αυτά τα περιουσιακά στοιχεία μπορούν να μετατραπούν σε οικονομική ευκαιρία και εργαλείο στρατηγικής πολιτικής. Η νέα πολιτική αξιοποίησης των κατασχεμένων ακινήτων από οφειλέτες φέρνει μια σημαντική αλλαγή προσέγγισης: από την απλή είσπραξη, στην έξυπνη αξιοποίηση.

Από το αρχείο… στο χαρτοφυλάκιο

Μέσω νέου μηχανισμού ψηφιακών δημοπρασιών, το Δημόσιο ενεργοποιεί σταδιακά χιλιάδες ακίνητα που μέχρι σήμερα βρίσκονταν μπλοκαρισμένα – είτε λόγω νομικών εμποδίων, είτε απλώς εξαιτίας της αδράνειας του παρελθόντος. Η ΑΑΔΕ και οι συναρμόδιοι φορείς επενδύουν πλέον σε εργαλεία που συνδυάζουν διαφάνεια, αποδοτικότητα και ταχύτητα.

Οι δημοπρασίες διεξάγονται ψηφιακά, με πλήρη πρόσβαση στα στοιχεία των ακινήτων και με αυξημένο ενδιαφέρον τόσο από εγχώριους όσο και από διεθνείς επενδυτές.

Γιατί τώρα;

Το momentum ευνοεί:

Οι τιμές ακινήτων στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί σημαντικά και ο κύκλος επενδυτικού ενδιαφέροντος από το εξωτερικό βρίσκεται σε ανοδική πορεία. Το Δημόσιο αναζητά νέες πηγές εσόδων χωρίς να προσφεύγει σε νέους φόρους. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δίνει τα κατάλληλα εργαλεία για γρήγορες και αποδοτικές διαδικασίες.

Η λογική είναι απλή: “Αν έχεις ακίνητα που λιμνάζουν, αξιοποίησέ τα πριν απαξιωθούν”. Και η κυβέρνηση φαίνεται διατεθειμένη να ακολουθήσει αυτή τη γραμμή με συνέπεια.

Τι αλλάζει για την αγορά;

Η είσοδος του Δημοσίου στο real estate όχι ως ρυθμιστής, αλλά ως ενεργός συμμετέχων, δημιουργεί ένα νέο τοπίο:

Αυξάνεται η προσφορά ακινήτων, ειδικά σε μεσαία και περιφερειακά σημεία της χώρας, κάτι που ενδέχεται να εξισορροπήσει προσωρινά τις τιμές. Δημιουργούνται ευκαιρίες για νέους αγοραστές και μικροεπενδυτές, που μέχρι σήμερα δεν είχαν πρόσβαση σε τέτοιες διαδικασίες. Ενισχύεται η διαφάνεια στην αγορά, καθώς οι διαδικασίες είναι ανοιχτές και ο έλεγχος ψηφιακός.

Πιθανές προκλήσεις

Η κίνηση, όσο θετική κι αν φαίνεται, δεν είναι χωρίς ρίσκο:

Πρέπει να υπάρξει προσεκτική επιλογή των ακινήτων που δημοπρατούνται, ώστε να μη διογκωθεί η προσφορά σε ήδη κορεσμένες περιοχές. Απαιτείται νομική ασφάλεια για τους αγοραστές – κανείς δεν θέλει να αγοράσει “καταραμένο ακίνητο” με δικαστικές εκκρεμότητες. Πρέπει να διαφυλαχθεί η ισορροπία ανάμεσα στην είσπραξη και την κοινωνική πολιτική. Ακίνητα πρώτης κατοικίας ευάλωτων πολιτών πρέπει να εξαιρούνται οριστικά.

Και τι σημαίνει αυτό για την οικονομία;

Αν η πολιτική συνεχιστεί σωστά, το Δημόσιο μπορεί να μετατραπεί σε αιμοδότη της αγοράς real estate – όχι μόνο μέσα από δημοπρασίες, αλλά και με προγράμματα αξιοποίησης ακινήτων για κοινωνικές χρήσεις, στέγαση, startups ή green projects.

Αυτή η στροφή δείχνει έναν πιο “ώριμο” κρατικό μηχανισμό, που αντί να περιμένει έσοδα από φόρους, επενδύει στην κινητοποίηση ανενεργού πλούτου.

Συμπέρασμα

Η αξιοποίηση των κατασχεμένων δεν είναι απλώς τεχνικό ζήτημα. Είναι ζήτημα οικονομικής λογικής, κοινωνικής δικαιοσύνης και εθνικής στρατηγικής. Αν γίνει σωστά, θα κλείσει πληγές του παρελθόντος και θα ανοίξει δρόμους για μια πιο λειτουργική και ανοιχτή αγορά.

Και ίσως, κάποτε, σταματήσουμε να βλέπουμε το ακίνητο ως “πάγιο” και να αρχίσουμε να το βλέπουμε ως δυναμικό εργαλείο οικονομίας και πολιτικής.