Βόρεια Μακεδονία: Οικονομική υποχώρηση και στρατηγικά λάθη
Η οικονομική κατάσταση στη Βόρεια Μακεδονία για το 2024 είναι ανησυχητική, με τις εξαγωγές να σημειώνουν πτώση 6,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και το εμπορικό έλλειμμα να αγγίζει τα 3,28 δισ. ευρώ. Η χώρα φαίνεται να βυθίζεται στα προβλήματα της εξάρτησής της από τη διεθνή αυτοκινητοβιομηχανία και την αποχώρηση ξένων επενδυτών, γεγονός που καταδεικνύει τη βαθύτερη οικονομική της ευθραυστότητα.
Όμως, πέρα από τις καθαρά οικονομικές πτυχές, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πολιτική διάσταση της κατάστασης. Η Ελλάδα βρίσκεται για άλλη μια φορά σε μια θέση που οφείλει να κριτικάρει τα στρατηγικά λάθη που έγιναν στο παρελθόν και την ανικανότητα να διασφαλίσει τα εθνικά της συμφέροντα.
Η Καταστροφική Συμφωνία των Πρεσπών
Η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών το 2018 από την κυβέρνηση Τσίπρα όχι μόνο δεν ενίσχυσε τις ελληνο-σκοπιανές σχέσεις, αλλά έθεσε την Ελλάδα σε δυσμενή θέση έναντι ενός γείτονα που αποδεικνύει διαρκώς την έλλειψη αξιοπιστίας του. Η συμφωνία, η οποία παρουσιάστηκε ως «ιστορική» από την τότε κυβέρνηση, στην πραγματικότητα νομιμοποίησε μια χώρα που συνεχίζει να παραπαίει οικονομικά και πολιτικά.
Η αποτυχία της Βόρειας Μακεδονίας να διατηρήσει μια σταθερή οικονομική πορεία αποδεικνύει ότι η Ελλάδα δεν είχε κανένα λόγο να υποχωρήσει στις πιέσεις για την επίτευξη μιας συμφωνίας που θυσίασε την ιστορική και πολιτισμική μας κληρονομιά. Αντί να διασφαλιστούν τα εθνικά συμφέροντα, η Ελλάδα έγινε «εγγυητής» της επιβίωσης μιας χώρας που δεν φαίνεται ικανή να σταθεί στα πόδια της.
Αποχώρηση Ξένων Επενδυτών και Βιομηχανική Αποδόμηση
Η οικονομία της Βόρειας Μακεδονίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ξένες εταιρείες που παράγουν εξαρτήματα αυτοκινήτων. Η ανακοίνωση της «Aptiv» ότι κλείνει τη μονάδα της στα Σκόπια και μεταφέρει την παραγωγή της στην Πορτογαλία και την Πολωνία είναι μια ηχηρή απόδειξη ότι η χώρα δεν μπορεί να προσφέρει τις απαραίτητες συνθήκες για μακροπρόθεσμες επενδύσεις.
Παρόλο που η Βόρεια Μακεδονία προσφέρει ευνοϊκά φορολογικά καθεστώτα και κρατικές επιδοτήσεις στις εταιρείες, φαίνεται ότι αυτά δεν είναι αρκετά για να πείσουν τους επενδυτές να παραμείνουν. Το κλείσιμο του εργοστασίου της «Aptiv» αφήνει 500 εργαζόμενους χωρίς δουλειά και αποδυναμώνει περαιτέρω την ήδη προβληματική οικονομία της χώρας.
Ελληνο-Σκοπιανές Σχέσεις: Το Έλλειμμα Συνεχίζεται
Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας αποκαλύπτουν μια ανισορροπία που παραμένει εις βάρος της Ελλάδας. Το 2024, οι εξαγωγές της Βόρειας Μακεδονίας προς την Ελλάδα μειώθηκαν κατά 14,5%, ενώ οι εισαγωγές από την Ελλάδα μειώθηκαν κατά 5,5%. Η χώρα μας, παρά τις απώλειες, παραμένει ένας από τους κύριους εμπορικούς εταίρους της Βόρειας Μακεδονίας, εξάγοντας καύσιμα και ενισχύοντας την οικονομία τους.
Ωστόσο, αυτή η σχέση παραμένει μονόπλευρη. Η Ελλάδα επενδύει στην περιοχή, αλλά δεν λαμβάνει αντίστοιχα οφέλη ούτε σε οικονομικό ούτε σε πολιτικό επίπεδο. Και όλα αυτά, σε μια περίοδο που η Βόρεια Μακεδονία συνεχίζει να προσπαθεί να «κερδίσει» από τη συμφωνία των Πρεσπών, χωρίς να δείχνει την παραμικρή διάθεση αμοιβαιότητας.
Ένα Μάθημα για το Μέλλον
Η αποτυχία της Βόρειας Μακεδονίας να διατηρήσει σταθερή ανάπτυξη είναι μια υπενθύμιση ότι η Ελλάδα πρέπει να επανεξετάσει τη στρατηγική της στις διεθνείς σχέσεις. Η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών αποδείχθηκε ένα λάθος που όχι μόνο υπονόμευσε την ελληνική ταυτότητα, αλλά και στήριξε μια χώρα που συνεχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας.
Η κυβέρνηση που θα διαχειριστεί τις επόμενες δεκαετίες πρέπει να βάλει τα εθνικά συμφέροντα σε πρώτη προτεραιότητα και να μην υποκύψει ξανά σε πιέσεις που θυσιάζουν την αξιοπρέπεια και τη δυναμική της χώρας μας. Γιατί, όπως δείχνουν τα γεγονότα, η Βόρεια Μακεδονία έχει δρόμο μπροστά της – και όχι απαραίτητα τον σωστό.